Ca đầu tiên được ưu tiên phẫu thuật là bệnh nhân Đoàn Thị L. (73 tuổi) ở phường Mông Dương, TP Cẩm Phả, được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh với tình trạng ngất nhiều lần kèm đau tức ngực, khó thở. Khai thác bệnh sử được biết bệnh nhân từng phát hiện hẹp van 2 lá do thấp tim cách đây 10 năm song điều trị không thường xuyên. Vài ngày trước nhập viện, bệnh nhân bị ngất khi vận động. Gần đây, tần suất ngất và thời gian mỗi cơn ngất nhiều và kéo dài hơn nên đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh điều trị.

Kết quả siêu âm Doppler tim ghi nhận van động mạch chủ dày, vôi hóa, co rút dính các mép van, hẹp khít nặng (diện tích lỗ van chỉ còn 0,45cm²). Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị hẹp van động mạch chủ khít, hở van 2 lá vừa, suy tim. Nhận định đây là trường hợp bệnh nặng, nguy cơ đột tử rất cao, bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật thay van động mạch chủ càng sớm càng tốt.

Kíp mổ tim hở cho 5 bệnh nhân mắc bệnh lý van tim phức tạp.

Kíp vận hành hệ thống tim phổi nhân tạo phối hợp chặt chẽ cùng phẫu thuật viên thực hiện cuộc mổ thuận lợi, an toàn

Kíp mổ tim hở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh dưới sự hỗ trợ của chuyên gia đầu ngành tuyến trung ương đã tiến hành thay van động mạch chủ bị hẹp khít nặng bằng van động mạch chủ sinh học, giúp phục hồi trái tim khỏe mạnh. Với loại van này, bệnh nhân chỉ phải dùng thuốc chống đông sau 3 tháng phẫu thuật, không phải sử dụng thuốc chống đông suốt đời, nâng cao chất lượng cuộc sống về sau cho người bệnh.

Tỉnh táo trên giường bệnh, bệnh nhân L. chia sẻ: “Tôi từng bị bệnh tim, uống thuốc thấy đỡ nên không khám lại, từ đó đến nay cũng 10 năm. Gần đây ngất thường xuyên nên đi khám, bác sĩ bảo rằng tôi phải vào viện phẫu thuật ngay, vì càng chần chừ thì có thể đột tử bất cứ lúc nào. Tôi được ưu tiên phẫu thuật đầu tiên, sau mổ lại được y, bác sĩ chăm sóc rất tận tình, chu đáo nên sức khỏe tôi khá hơn rất nhiều”.

Thay lá van bị hỏng bằng van tim sinh học cho bệnh nhân L.

Một trường hợp phức tạp khác mổ đợt này là bệnh nhân Lê Anh T. (43 tuổi) ở huyện Vân Đồn. Khai thác tiền sử bệnh nhân từng phẫu thuật thay van hai lá, van động mạch chủ cách đây hơn 20 năm. Bệnh nhân cấp cứu nhồi máu cơ tim, được chụp và nong động mạch vành cách đây 6 tháng. Gần đây tình trạng khó thở tăng, đau tức ngực trái, cơn đau kéo dài không thuyên giảm nên được đưa vào viện. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị hẹp khít van hai lá, hở van ba lá nhiều. Để đảm bảo an toàn trong quá trình phẫu tích vết mổ cũ, kíp phẫu thuật tim hở đã thực hiện đặt hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể để kiểm soát nhịp đập quả tim, xử trí ngay lập tức những biến cố không may xảy ra trong quá trình cắt bỏ lá van hỏng, thay thế van hai lá cơ học và sửa van ba lá trên nền vết mổ cũ.

Ca phẫu thuật kéo dài hơn 8 tiếng đồng hồ do quá trình mở xương ức và bộc lộ tim rất khó và phức tạp. Giải phẫu tim không còn nguyên vẹn, dính liền với các tổ chức lành, mạch máu không rõ ràng, đòi hỏi sự cẩn thận, tỉ mỉ trong quá trình bóc tách, tránh biến chứng chảy máu khó cầm cả trong và sau mổ. Bệnh nhân được truyền bổ sung máu và các chế phẩm máu để hồi sức tích cực sau ca đại phẫu kéo dài. Đến nay, tình trạng sức khỏe hồi phục tốt, các chỉ số xét nghiệm ổn định, đỡ đau vết mổ.

3 trường hợp còn lại cũng là những ca mổ van tim có nhiều yếu tố phức tạp. Như bà Lý Nhì M. (53 tuổi) bị hở van hai lá, hở van ba lá nhiều, kíp mổ thực hiện thay van hai lá cơ học, sửa van ba lá gặp trở ngại do bệnh nhân từng bị viêm màng tim gây dính khó bóc tách. Ca bệnh trẻ nhất đợt này là Hoàng Văn T. (40 tuổi) bị hẹp khít van động mạch chủ, giãn quai động mạch chủ, thành mỏng, nguy cơ dọa vỡ trong mổ cao, kíp phẫu thuật tiến hành thay van động mạch chủ cơ học và bọc lại động mạch giãn để giúp người bệnh tránh biến chứng nguy hiểm và thêm cuộc mổ về sau. Bệnh nhân cuối cùng được phẫu thuật là Phạm Văn Th. (50 tuổi) bị bệnh lý van tim do thấp, được bác sĩ thực hiện thay van hai lá, van động mạch chủ cơ học.

Sau mổ 3 ngày, các bệnh nhân đã phục hồi tích cực, tỉnh táo, tự thở tốt, ăn uống được, hiện tiếp tục được nhân viên y tế chăm sóc và theo dõi kỹ lưỡng tại phòng hậu phẫu mổ tim.

5 bệnh nhân mổ tim đến nay đều đã ổn định sức khỏe

Bs.CKII Phạm Việt Hùng - Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Đợt này, bệnh viện thực hiện phẫu thuật cho 5 bệnh nhân mắc bệnh lý van tim đều nặng, phức tạp, đặc biệt trong đó có trường hợp phẫu thuật lại cho một bệnh nhân từng mổ thay van cách đây 20 năm và ca của nữ bệnh nhân 73 tuổi nguy cơ đột tử cao do hẹp khít nặng van động mạch chủ. Vì vậy, trước đợt mổ tim hở, mỗi ca bệnh chúng tôi đều hội chẩn kỹ lưỡng để có phương án điều trị tối ưu nhất. Trong cuộc mổ cũng có những diễn biến bất thường, tuy nhiên chúng tôi cũng xử trí an toàn nhờ việc đảm bảo mọi yêu cầu nghiêm ngặt trong tất cả các khâu từ khám chẩn đoán, tiền phẫu cho đến khi thực hiện phẫu thuật, chạy máy tim phổi và chăm sóc bệnh nhân sau mổ. Đến nay cả 5 bệnh nhân đều đã phục hồi ổn định, ăn uống được, tự thở tốt.

Dù đứng mổ 2 ngày liên tiếp từ 8 giờ sáng cho đến 11 giờ đêm trong phòng mổ, song với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, hết lòng vì người bệnh mà các cuộc mổ đã diễn ra thành công. Đây không chỉ là niềm vui của người bệnh và gia đình mà còn là niềm tự hào của cả kíp phẫu thuật tim hở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh”.

Bác sĩ CKII Phạm Việt Hùng, Trưởng khoa Ngoại thăm khám lại cho người bệnh

Bệnh nhân mổ tim được hướng dẫn tập thở bằng dụng cụ.

Sau 8 năm triển khai một trong những kỹ thuật khó, phức tạp nhất trong lĩnh vực ngoại khoa, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện hơn 100 ca mổ tim hở với kết quả khả quan, tỷ lệ biến chứng thấp. Bên cạnh những ca bệnh đơn giản, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực thực hiện các cuộc mổ tim với độ khó, phức tạp ngay cả với tuyến trung ương, như: bệnh nhân tuổi cao kèm nhiều bệnh lý nền, tiền sử từng phẫu thuật thay van tim nhiều năm, mất giải phẫu…

Kết quả ngày hôm nay của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh trong lĩnh vực mổ tim hở là nhờ sự nỗ lực định hướng phát triển đúng đắn của Tỉnh, của ngành; sự nỗ lực không ngừng nghỉ của đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế Bệnh viện Đa khoa tỉnh để duy trì thường quy, nâng cao kỹ thuật mổ tim hở tại đơn vị, qua đó mở ra hy vọng điều trị cho các bệnh nhân mắc bệnh tim mạch phức tạp được thụ hưởng dịch vụ kỹ thuật cao ngay tại tỉnh nhà với mức chi phí hợp lý, trở thành địa chỉ tin cậy của nhân dân trên địa bàn và các vùng lân cận trong hành trình mang lại nhịp đập khỏe mạnh cho trái tim./.

Hà Trang, phòng TT&HCQT