Góc cầu tiểu não là một vùng giải phẫu hẹp trong hộp sọ, nơi đây có nhiều cấu trúc mạch máu thần kinh quan trọng như cầu não, tiểu não, các dây thần kinh sọ não, các động mạch tiểu não. U góc cầu tiểu não là tổn thương khá thường gặp, chiếm 5-10% các khối u trong hộp sọ, đa số là tổn thương lành tính với tần suất gặp cao nhất là u của dây thần kinh, u màng não và u nang bì thần kinh. U góc cầu tiểu não được coi là thách thức lớn với phẫu thuật viên thần kinh, đòi hỏi sự hiểu biết về giải phẫu, tổn thương cũng như kỹ năng vi phẫu thuật, thao tác trong phẫu trường hẹp.

Kíp mổ vi phẫu lấy khối u dây thần kinh số 8 bên phải chèn ép thân não và tiểu não ứng dụng hệ thống cảnh báo thần kinh hiện đại

Mới đây, các bác sĩ khoa Phẫu thuật Thần kinh – Cột sống đã thực hiện phẫu thuật thành công hai trường hợp u góc cầu tiểu não phức tạp. Trường hợp đầu tiên là bệnh nhân T.X.M (51 tuổi, xã Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh) ở nhà xuất hiện đau đầu, đau mặt do chèn ép dây thần kinh số V bên phải. Kết quả chụp MRI cho thấy, bệnh nhân M. có khối u màng não góc cầu tiểu não bên phải, kích thước 3x1,5cm, chèn ép cầu não, bọc quanh phức hợp thần kinh 7,8, chèn ép dây thần kinh số 5 và phức hợp thần kinh 9,10,11. Bằng kinh nghiệm và sự hỗ trợ của kính vi phẫu, các bác sĩ ngoại thần kinh đã thực hiện phẫu thuật vi phẫu bóc tách thành công khối u màng não góc tiểu cầu phải cho bệnh nhân M, bảo tồn cấu trúc mạch máu thần kinh.

Hình ảnh chụp cộng hưởng từ khối u màng não góc cầu tiểu não phải được phẫu thuật lấy bỏ toàn bộ.

Một trường hợp khác có khối u cùng vị trí là bệnh nhân T.H.N (35 tuổi, phường Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh) thường xuyên đau đầu, chóng mặt, đi lại khó khăn. Đến khám tại bệnh viện, kết quả chụp cắt lớp vi tính phát hiện 1 khối u dây thần kinh số 8 bên phải, kích thước 30x40mm, chèn ép thân não và tiểu não và các dây thần kinh sọ. Với sự hỗ trợ của chuyên gia, kíp bác sĩ ngoại thần kinh đã thực hiện phẫu thuật lấy u thành công qua kính vi phẫu, ứng dụng hệ thống cảnh báo thần kinh trong mổ hiện đại, giúp lấy bỏ toàn bộ khối u dây thần kinh và bảo tồn cấu trúc giải phẫu các dây thần kinh.

Hình ảnh chụp cộng hưởng từ khối u dây thần kinh số 8 được phẫu thuật lấy bỏ toàn bộ.

Ths.Bs Trần Bá Tuấn, khoa Phẫu thuật Thần kinh – Cột sống, cho biết: “Để thực hiện phẫu thuật lấy u an toàn, ngoài sử dụng kính vi phẫu chúng tôi còn ứng dụng hệ thống cảnh báo thần kinh trong mổ tiên tiến nhất hiện nay, giúp hỗ trợ phẫu thuật viên xác định chính xác vị trí các dây thần kinh sọ trong mổ.

Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý điện dẫn truyền với độ nhạy cao, khi thao tác phẫu tích tiến gần hoặc chạm vào dây thần kinh, hệ thống sẽ phát tín hiệu phản hồi ở nhiều mức độ theo thời gian thực, từ đó giúp bác sĩ xác định vị trí các dây thần kinh sọ, bảo tồn cấu trúc giải phẫu, hạn chế tối đa biến chứng và rút ngắn thời gian phẫu thuật”.

Bác sĩ khoa Phẫu thuật Thần kinh - Cột sống thăm khám lại cho bệnh nhân sau phẫu thuật.

Đánh giá về ca bệnh, Bs.CKII Nguyễn Tiến Dũng – Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, cho biết: “Hai trường hợp M và N đều là ca u não phức tạp do các khối u kích thước khá lớn, nằm ở vùng góc cầu tiểu não, là vùng phẫu thuật khó, nằm sâu, phẫu trường nhỏ hẹp, khu vực tập trung nhiều cấu trúc mạch máu, thần kinh quan trọng. Chỉ một sơ suất nhỏ có thể gây tổn thương thần kinh, để lại di chứng nặng nề. Vì vậy đòi hỏi phẫu thuật viên có sự hiểu biết về giải phẫu, sinh lý bệnh cũng như khả năng vi phẫu thành thạo. Cả 2 bệnh nhân đều tiến triển tốt ngay sau mổ. Kết quả này khẳng định bước tiến quan trọng của đội ngũ bác sĩ ngoại thần kinh Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh trong việc làm chủ kỹ thuật vi phẫu lấy u góc tiểu cầu não phức tạp, vốn trước đây chủ yếu thực hiện ở các bệnh viện tuyến trung ương”.

Các vết mổ của bệnh nhân liền nhanh sau phẫu thuật.

Thời gian tới, khoa Phẫu thuật Thần kinh – Cột sống sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ thế hệ mới, ưu việt, trong đó có hệ thống cảnh báo thần kinh cho những trường hợp phẫu thuật sọ não phức tạp, qua đó giúp bệnh nhân trên địa bàn tỉnh được điều trị bằng các trang thiết bị, máy móc hiện đại, đồng bộ theo tiêu chuẩn thế giới mà không mất thêm chi phí. Đây là bước tiến quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng điều trị, củng cố niềm tin của người dân, mở ra cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân, khẳng định vị thế của bệnh viện tuyến tỉnh trong lĩnh vực ngoại thần kinh chuyên sâu./.

Hà Trang, phòng TT&HCQT