I. NGUYÊN LÝ

Kỹ thuật xác định kháng nguyên DVI từng phần của hệ Rh bằng phương pháp gelcard được dựa trên nguyên lý của phản ứng ngưng kết. Những hồng cầu đã được cảm nhiễm với các kháng thể DVI sẽ kết hợp với các kháng gglobulin tương ứng có trong dung dịch đệm có ái lực cao ở 37^oC [1], [2].

II. CHỈ ĐỊNH

Xác định kháng nguyên D từng phần (DVI) của hệ Rh được chỉ định trong những trường hợp sau:

- Xét nghiệm cho người bệnh;

- Xét nghiệm cho người hiến máu;

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Không có chống chỉ định.

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

Bác sĩ, cử nhân, kỹ thuật viên, điều dưỡng trung học.

2. Phương tiện - Hóa chất

2.1. Trang thiết bị:

Máy ủ gelcard chuyên dụng; Máy ly tâm gelcard chuyên dụng; Máy ly tâm ống thẳng có số vòng và thời gian chính xác để ly tâm ống máu; Tủ lạnh đựng sinh phẩm…

2.2. Dụng cụ:

Ống nghiệm thủy tinh: 12x75mm; Giá cắm ống nghiệm; Khay men hình chữ nhật: 25x30 cm; Bút marker; Pipet nhựa; Pipet tự động; Đầu côn các loại; Hộp đựng đầu côn; Giá đỡ gelcard.

2.3. Thuốc thử và hóa chất:

Tấm gelcard có sẵn anti DVI Nước muối sinh lý 0,9%; Nước cất.

2.4. Mẫu máu để xác định kháng nguyên D từng phần của hệ Rh:

Gồm một ống máu tĩnh mạch đã được chống đông bằng EDTA: 2 ml.

2.5. Vật tư tiêu hao:

Sổ ghi kết quả; Phiếu xét nghiệm định nhóm máu; Mũ giấy; Khẩu trang; Găng tay; Quần áo công tác.

3. Thời gian làm xét nghiệm:60 phút.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, sinh phẩm đầy đủ.

2. Nhận bệnh phẩm và phiếu yêu cầu xác định kháng nguyên D từng phần (DVI): Kiểm tra và đối chiếu các thông tin trên ống máu và phiếu xét nghiệm cho phù hợp.

3. Chuẩn bị 1 ống nghiệm sạch, khô:  Ghi đầy đủ thông tin của người cần xác định kháng nguyên D từng phần lên nhãn ống nghiệm để pha dung dịch hồng cầu 0,8% (1000 µl dung dịch LISS và 10 µl hồng cầu khối của bệnh nhân/người hiến máu).

4. Tiến hành định nhóm kháng nguyên D từng phần của hệ Rh [2]:

- Bước 1:Ghi đầy đủ thông tin của người bệnh/người hiến máu lên tấm gelcard đã có sẵn kháng huyết thanh DVI

- Bước 2:Mở tấm bảo vệ phủ lên các cột gel theo đúng quy định.

- Bước 3:Nhỏ 50 µl dung dịch hồng cầu bệnh nhân/người hiến máu 0.8% đã chuẩn bị ở trên vào giếng gelcard đã được ghi nhãn.

- Bước 4:Ủ tấm gelcard 15 phút ở 37^oC trong máy ủ chuyên dụng.

- Bước 5: Ly tâm gelcard bằng máy ly tâm chuyên dụng trong 10 phút.

- Bước 6:Đọc kết quả theo hướng dẫn của nhà sản xuất sinh phẩm.

VI. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

- Phản ứng ngưng kết: Có kháng nguyên DVI trên hồng cầu;

- Phản ứng không ngưng kết: Không có kháng nguyên DVI trên hồng cầu.

Những điểm cần chú ý khi làm xét nghiệm:

Giống như những điểm cần chú ý khi làm xét nghiệm xác định kháng nguyên C của hệ Rh.