Đái tháo đường là bệnh lý nguy hiểm với tỷ lệ tử vong đứng thứ 3 trên thế giới, chỉ sau ung thư và tim mạch. Căn bệnh này là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tàn tật, tử vong sớm ở hầu hết các quốc gia. Theo thống kê của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới (IDF), năm 2021, ước tính có khoảng 537 triệu người chung sống với bệnh đái tháo đường. Cứ 5 giây lại có 1 người tử vong do đái tháo đường. Bệnh đái tháo đường cũng là nguyên nhân ra 6,7 triệu ca tử vong trong năm 2021. 

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc ĐTĐ ở người trưởng thành ước tính là 7,1%, tương đương với khoảng gần 5 triệu người đang mắc bệnh ĐTĐ. Với số lượng người mắc ngày càng gia tăng, ĐTĐ là một gánh nặng rất lớn đối với người bệnh, gia đình và xã hội.

Điều dưỡng viên khoa Nội tổng hợp kiểm tra đường huyết cho bệnh nhân.

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh hiện ghi nhận số ca mắc đái tháo đường không những gia tăng mà còn ngày càng trẻ hóa. Như mới đây là trường hợp của bệnh nhân N.Đ.T (41 tuổi) ở phường Trần Hưng Đạo, TP Hạ Long. Người bệnh ở nhà thường xuyên mệt mỏi, ngủ khó dậy, khát nước, tiểu nhiều, sút cân nhanh trong thời gian ngắn. Đến viện thăm khám, làm xét nghiệm phát hiện chỉ số đường huyết 16 mmol/l, cao gấp nhiều lần người bình thường. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc đái tháo đường type 2. Qua 1 tuần điều trị tích cực, đến nay sức khỏe bệnh nhân tiến triển tích cực, đường huyết được kiểm soát ổn định. Anh T. cho biết: “Lần đầu phát hiện đái tháo đường ở độ tuổi này tôi cũng rất lo lắng. Gia đình tôi cũng có người thân mắc bệnh này nên tôi hiểu được sự nguy hiểm của nó. Sau khi được các bác sĩ điều trị ổn định, tôi sẽ cố gắng điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt để kiểm soát bệnh tốt hơn”.

Bác sĩ CKI Đỗ Thị Ngân thăm khám cho bệnh nhân đái tháo đường.

Bs.CKI Đỗ Thị Ngân, Phó khoa Nội tổng hợp cho biết: “Độ tuổi phổ biến mắc đái tháo đường type 2 là từ 50 – 60 tuổi, thế nhưng hiện nay rất nhiều bệnh nhân mới ngoài 30 tuổi, thậm chí chúng tôi đã từng phát hiện, điều trị cho những trường hợp mới 14, 15 tuổi đã bị tiểu đường Type 2. Điều này đồng nghĩa với việc người bệnh càng có nhiều năm phải chung sống với bệnh, nguy cơ tiến triển nặng, thời gian dẫn đến biến chứng sớm hơn và tỷ lệ biến chứng nhiều hơn so với đái tháo đường ở người lớn tuổi, gây suy giảm chất lượng cuộc sống. Đây là vấn đề đáng lo ngại bởi nguy cơ trong cộng đồng vẫn còn nhiều người bệnh ĐTĐ không được phát hiện”.

Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã tiếp nhận điều trị rất nhiều bệnh nhân bị các biến chứng nguy hiểm do đái tháo đường gây ra, trong đó có không ít bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận phải lọc máu suốt đời hoặc nhiều bệnh nhân đái tháo đường phải đối mặt với nguy cơ tàn phế vì hoại tử chi. Như trường hợp của bà C.T.T bị suy thận lọc máu chu kỳ, đái tháo đường type 2 biến chứng hoại tử chi, đã phẫu thuật cắt cụt chân phải cách đây 2 tháng. Đợt này vào viện do nhiễm khuẩn huyết cùng tình trạng đau tức, hoại tử khô ngón, bàn chân trái.

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân đái tháo đường type 2 bị biến chứng nặng.

Đái tháo đường là một bệnh lý mạn tính tiến triển dần theo thời gian. Nếu không được kiểm soát, căn bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng mạn tính nguy hiểm, như: tim mạch (tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, hội chứng mạch vành cấp…); biến chứng thận (viêm cầu thận, suy thận mạn…), mắt (bệnh lý võng mạc), thần kinh ngoại vi, tắc mạch chi gây hoại tử..., làm suy giảm chất lượng cuộc sống người bệnh. Thậm chí gây ra biến chứng cấp tính hôn mê nguy hiểm tính mạng.

Trung bình mỗi tháng, khoa Nội tổng hợp quản lý ngoại trú hơn 3000 bệnh nhân ĐTĐ, điều trị nội trú cho khoảng 350 bệnh nhân, chủ yếu là ĐTĐ type 2, bao gồm cả phát hiện mới, biến chứng ĐTĐ và điều trị các bệnh lý khác trên nền bệnh nhân đái tháo đường.

“Nhằm đảm bảo công tác điều trị cho bệnh nhân ĐTĐ trên địa bàn, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã bố trí 3 phòng khám Nội tiết tại khoa Khám bệnh, 1 phòng khám tại khoa Khám chữa bệnh theo yêu cầu, 1 phòng khám tại Cơ sở 2 để thực hiện quản lý và điều trị ngoại trú cho hơn 3000 bệnh nhân đái tháo đường. Khoa bố trí sắp xếp đủ giường bệnh, đảm bảo thuốc men phục vụ số lượng lớn lượng bệnh nhân này. Đội ngũ bác sĩ của khoa được đào tạo bài bản từ chuyên khoa định hướng đến chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 về nội tiết, giúp bệnh nhân được điều trị đúng phác đồ, kiểm soát tốt đường huyết, giảm tối đa tỷ lệ biến chứng”, bác sĩ Ngân cho biết.

Bàn chân bị hoại tử do biến chứng của bệnh đái tháo đường.

Hưởng ứng Ngày phòng chống bệnh ĐTĐ Thế giới 14/11 năm 2024 với chủ đề “Hiểu nguy cơ của bạn để phòng bệnh”, bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh khuyến cáo người dân cần chủ động đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh sớm, bởi căn bệnh này diễn biến âm thầm, có thể gặp ở mọi đối tượng và ngày càng trẻ hóa. Nếu thấy có bất kì triệu chứng bất thường, như: khát nước, đi tiểu nhiều lần, mệt mỏi, ăn nhiều nhưng gầy sút cân không rõ nguyên nhân, vết thương lâu lành, mờ mắt… cần đến cơ sở y tế để được xét nghiệm đường huyết, khám sàng lọc và phát hiện sớm, điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Để giảm nguy cơ mắc ĐTĐ type 2 cần duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường hoạt động thể chất, ngủ đủ giấc, dinh dưỡng đa dạng, hạn chế rượu bia, thuốc lá và các thức ăn đồ uống nhiều đường, chế biến sẵn... Đối với những người mắc bệnh ĐTĐ cần được chăm sóc và hỗ trợ điều trị liên tục để kiểm soát bệnh và phòng tránh các biến chứng; đồng thời tích cực vận động, xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, uống thuốc đều đặn và đúng giờ, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hay sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc thay thế thuốc kiểm soát đường máu, đi khám định kỳ để kiểm soát đường huyết ổn định, giúp người bệnh chung sống hòa bình với căn bệnh này./.

Minh Khánh, phòng TT&HCQT