Đứt dây chằng khớp gối là tổn thương khá phổ biến ở các vận động viên, người chơi thể thao hoặc do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, sinh hoạt. Tổn thương này gây tình trạng mất vững khớp gối, đi lại khó khăn, làm giảm khả năng lao động cũng như các hoạt động thể thao của người bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây nên các tổn thương thứ phát như: rách sụn chêm, vỡ sụn khớp, gây thoái hóa sớm.

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng khớp gối (ALC) được triển khai thường quy hiệu quả tại khoa Chấn thương chỉnh hình. Bên cạnh cuộc phẫu thuật thành công, khoa Phục hồi chức năng luôn phối hợp chặt chẽ với khoa Chấn thương chỉnh hình để tập luyện vận động sớm cho người bệnh ngay sau phẫu thuật, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị cho người bệnh. Quy trình phục hồi chức năng sau phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng khớp gối được cá thể hóa, bác sĩ sẽ thiết kế phác đồ tập luyện phù hợp tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và mục tiêu cụ thể.

Bác sĩ khoa Phục hồi chức năng tập vật lý trị liệu cho người bệnh sau phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng khớp gối.

Như mới đây, bệnh nhân Nguyễn Thị D. (35 tuổi) ở phường Cao Xanh, Tp. Hạ Long, không may bị đứt dây chằng khớp gối và đã được phẫu thuật nội soi tái tạo ACL. Sau khi vết mổ ổn định, người bệnh được chuyển xuống khoa Phục hồi chức năng để tập vận động khớp gối. Tại đây, Bs.CKI Vũ Thị Hương Giang cùng các cộng sự đã thiết kế chương trình tập luyện cụ thể với các bài tập vật lý trị liệu tại giường, tập với các dụng cụ tập khớp gối kết hợp máy siêu âm, máy điện xung kích thích thần kinh cơ.

Từng bài tập, từng động tác được xây dựng chi tiết hóa theo mỗi buổi tập, phù hợp với từng giai đoạn hồi phục tổn thương của người bệnh. Cùng với đó, người bệnh còn được hướng dẫn các phương pháp vật lý trị liệu giúp giảm đau, giảm sưng nề sau mổ; những điều lưu ý, những động tác cần tránh sau khi nội soi tái tạo dây chằng khớp gối để đề phòng những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

Với sự tận tâm, chuyên sâu của ê-kíp khoa Phục hồi chức năng cùng sự phối hợp tập luyện tích cực của người bệnh, 6 tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân đã tự di chuyển trên mặt bằng, độc lập trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.

Vui mừng với kết quả hồi phục của mình, chị D. tâm sự: Sau khi được phẫu thuật điều trị đứt dây chằng khớp gối, tôi đã được các các y bác sĩ của khoa Phục hồi chức năng tận tâm hướng dẫn từng bài tập, ban đầu khó khăn song được các bác sĩ động viên nên tôi cũng nỗ lực rất nhiều. Đến nay, chân tôi đã vận động tốt, trở lại sinh hoạt lao động bình thường. Tôi rất vui mừng và phấn khởi, bản thân luôn tin tưởng đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh”.

Bác sĩ hướng dẫn các bài tập khớp gối với dụng cụ cho người bệnh sau mổ tái tạo dây chằng

Với các tổn thương dây chằng khớp gối, dù việc điều trị có liên quan đến phẫu thuật hay không, thì phục hồi chức năng luôn đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp bệnh nhân quay trở lại với các hoạt động bình thường.

Bs.CKI Vũ Thị Hương Giang, Trưởng khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Phục hồi chức năng sau tái tạo dây chằng sau mổ giúp người bệnh có thể vận động trong biên độ bình thường, hồi phục sức cơ và ngăn chặn các thương tật thứ phát như teo cơ, phổ biến nhất là teo cơ tứ đầu đùi gây cản trở rất nhiều cho các vận động ở chân. Hơn nữa, phục hồi chức năng sau mổ dây chằng chéo còn giúp bảo vệ các mảnh ghép trong quá trình phục hồi và biến đổi sinh học trước khi tạo thành dây chằng thực thụ. Ngoài ra, khoa còn thực hiện kỹ thuật tập phục hồi chức năng trước mổ để giảm sưng đau, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc phẫu thuật”.

Máy siêu âm trị liệu giúp giảm đau, giảm co thắt dây chằng sau các bài tập.

Bác sĩ sử dụng máy xung điện cho người bệnh sau mổ tái tạo dây chằng khớp gối.

Nếu bệnh nhân cần được phẫu thuật, việc tập vật lý trị liệu sẽ bắt đầu từ 1-4 tuần sau đó. Người bệnh có thể mất vài tuần trước khi trở lại với công việc nhẹ nhàng như làm văn phòng và có thể là vài tháng nếu công việc đòi hỏi hoạt động nhiều. Thông thường, thời gian hồi phục hoàn toàn cần từ 6 – 12 tháng. 

Thời gian qua, khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã gặp không ít các trường hợp tổn thương dây chằng đến can thiệp ở giai đoạn muộn, người bệnh bị các biến chứng teo cơ, cứng khớp, rất khó khăn trong quá trình tập luyện, hiệu quả điều trị thấp, khó cải thiện chức năng. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo: Để nâng cao hiệu quả phục hồi tổn thương dây chằng khớp gối, người bệnh cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa phục hồi chức năng để tập luyện sớm ngay sau phẫu thuật, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng điều trị, tránh các biến chứng đáng tiếc như teo cơ, cứng khớp do đến can thiệp muộn./.

* Người dân cần tư vấn về trị liệu sau phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng khớp gối mời liên hệ khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, SĐT: 02033828406

Bác sĩ Lê Tùng - Hà Trang