Bệnh nhân là Đ.T.L (62 tuổi) ở xã Quảng Hà, huyện Hải Hà, chưa từng phát hiện bệnh lý mạn tính. Theo gia đình cho biết, bệnh nhân ở nhà đau đầu nhiều, mệt mỏi, chưa rõ đau ngực. Bệnh nhân đến viện thăm khám, chụp CLVT sọ não kiểm tra, tuy nhiên không có bất thường nên được về nhà theo dõi. Sau đó, bà L. ngày càng đau đầu dữ dội kèm đau tức ngực. Cấp cứu tại TTYT huyện Hải Hà với kết quả điện tim đồ có ST chênh ở chuyển đạo trước tim, nhịp tim chậm block nhĩ thất cấp III đã được xử trí thuốc tăng nhịp tim, chống đông và kháng tiểu cầu, đồng thời liên hệ hội chẩn từ xa và chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp tục điều trị.

Bệnh nhân vào khoa Hồi sức tích cực trong tình trạng tỉnh, khó thở nhiều, vã mồ hôi, da toàn thân tái lạnh, mạch nhanh, không đều, huyết áp thấp, điện tim đồ có ST chênh lên ở nhiều chuyển đạo trước tim, loạn nhịp phức tạp, có đoạn nhịp nhanh thất, men tim tăng động học. Bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc tim, theo dõi nhồi máu cơ tim chưa loại trừ viêm cơ tim tối cấp.

Kíp bác sĩ khoa Hồi sức nhanh chóng đặt nội khí quản, thở máy, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm, đặt dụng cụ theo dõi huyết động PiCCO, dùng các thuốc vận mạch, trợ tim. Đồng thời phối hợp hội chẩn với chuyên khoa Tim mạch chỉ định chụp mạch vành cấp cứu, kết quả không có tắc mạch vành, bệnh nhân được can thiệp cấp cứu đặt máy tạo nhịp tạm thời. Qua hội chẩn cùng kết quả chụp mạch vành, các bác sĩ chẩn đoán bà L. bị viêm cơ tim biến chứng sốc tim, rối loạn nhịp phức tạp. Tiếp tục theo dõi hồi sức sau 3 tiếng, đánh giá tình trạng sốc và rối loạn nhịp không cải thiện, siêu âm tim đo EF giảm chỉ còn 22%.

Tất cả hệ thống máy móc hồi sức hiện đại (ECMO, PiCCO, lọc máu) được huy động điều trị cho bệnh nhân L.

Trước tình trạng tối khẩn, khoa Hồi sức tích cực quyết định áp dụng kỹ thuật ECMO - VA (kỹ thuật tim phổi nhân tạo phương thức hỗ trợ tuần hoàn) với sự phối hợp của các chuyên khoa Tim mạch, Gây mê hồi sức, Ngoại lồng ngực. Bệnh nhân được thiết lập đường vào mạch máu qua động mạch và tĩnh mạch đùi phải dưới sự hỗ trợ của bác sĩ phẫu thuật mạch giàu kinh nghiệm. Kỹ thuật này sẽ giúp người bệnh suy tuần hoàn được hỗ trợ chức năng sống tạm thời trong khi chờ tim bị tổn thương phục hồi, giúp giành lại cơ hội sống cho người bệnh.

Bệnh nhân tỉnh táo, sau 8 ngày điều trị bằng phương pháp ECMO

Sau 8 ngày điều trị tích cực bằng các phương pháp hồi sức hiện đại nhất, chức năng tim của bà L. dần cải thiện, chỉ số EF đạt 50%, kiểm soát rối loạn nhịp tim, bệnh nhân tỉnh, ý thức tốt. Hiện sau 2 tuần điều trị, bệnh nhân tự thở tốt, nói chuyện tiếp xúc, ăn uống vận động bình thường.

Hạnh phúc khi sức khỏe cải thiện, bà L. chia sẻ: “Cho đến khi tỉnh dậy tôi mới biết mình còn sống. Các con có nói tình trạng của tôi có lúc tưởng phải trả về cho gia đình nhưng nhờ các bác sĩ Bệnh viện tỉnh hết lòng cứu chữa mà tôi hồi phục như bây giờ. Sắp được trở về nhà quây quần bên con cháu, gia đình là hạnh phúc không gì sánh bằng”.

Phó khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo thăm khám lại cho bệnh nhân L.

Sau 6 năm nỗ lực triển khai, không chỉ bệnh nhân L. mà các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực đã ứng dụng thành công phương pháp ECMO – VA cho không ít trường hợp sốc tim do viêm cơ tim, nhồi máu cơ tim, bệnh nhân viêm phổi biến chứng ARDS, giúp cải thiện các chỉ số, nâng cao cơ hội sống. Nhiều bệnh nhân suy hô hấp, suy tuần hoàn nguy kịch được cứu sống ngoạn mục nhờ hệ thống tim phổi nhân tạo ECMO ngay tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, đó là điều mà rất ít đơn vị tuyến tỉnh làm được.

Bác sĩ CKI Lê Quang Khương, Phó khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Các trường hợp sốc tim do viên cơ tim hoặc nhồi máu cơ tim cấp đều diễn biến rất nhanh và phức tạp, nguy cơ tử vong cao. Như trường hợp của bệnh nhân L. dù chúng tôi đã phối hợp đồng thời nhiều biện pháp hồi sức tích cực, như: Đặt nội khí quản, thở máy, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm, theo dõi huyết động PiCCO, dùng các thuốc vận mạch trợ tim, đặt máy tạo nhịp tạm thời… song tình trạng không cải thiện, vẫn đe dọa tử vong cao. Vì vậy, chúng tôi đã quyết định sử dụng phương pháp cứu cánh cuối cùng cho người bệnh là ECMO – VA, một kỹ thuật chuyên sâu và phức tạp nhất trong lĩnh vực hồi sức. Và sự hồi phục của người bệnh đã minh chứng hiệu quả kỳ diệu của phương pháp này. Nhìn người bệnh khỏe mạnh từng ngày, đó là niềm hạnh phúc của các y, bác sĩ và gia đình”.

Năm 2023, công trình kỹ thuật ECMO của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã được ghi danh trong Sách vàng sáng tạo Việt Nam, khẳng định chắc chắn hơn những hiệu quả ưu việt mà kỹ thuật này mang lại, qua đó đánh dấu bước đột phá lớn trong lĩnh vực Hồi sức tích cực của Bệnh viện Đa khoa tỉnh nói riêng và ngành Y tế Quảng Ninh nói chung, mang lại hy vọng cho những bệnh nhân suy hô hấp và suy tuần hoàn nặng trên địa bàn tỉnh không thể chuyển lên tuyến trung ương mà vẫn được điều trị bằng các kỹ thuật, trang thiết bị đồng bộ hiện đại theo tiêu chuẩn thế giới, ngày càng khẳng định hơn nữa vị thế, thương hiệu của đơn vị y tế hang I tuyến cuối tỉnh./.

Hà Trang, Phòng TT&HCQT