Bệnh nhi là N.X.P.H (5 tuổi) ở thị trấn Quảng Hà, huyện Hải Hà. Theo gia đình cho biết, cháu H. ở nhà đau nhức tai nhẹ, đi khám nội soi tai mũi họng tại Trung tâm y tế huyện Hải Hà bất ngờ phát hiện khối trắng đục như hạt ngọc trai nằm trong tai phải, tuy nhiên trước đó bé chưa từng bị viêm tai giữa, chảy mủ tai hay can thiệp tai giữa. Các bác sĩ ở đây nhanh chóng hội chẩn từ xa với bác sĩ Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa tỉnh, chẩn đoán bệnh nhi mắc Cholesteatoma tai giữa phải và chuyển viện tỉnh phẫu thuật nội soi lấy khối u.

Hình ảnh khối u tai của bệnh nhi 5 tuổi trên phim chụp cắt lớp vi tính.

Tại đây, bệnh nhi H. được chụp CLVT xương thái dương thấy hình ảnh khối u vị trí mặt trong chuỗi xương con. Bệnh nhi được chẩn đoán mắc Cholesteatoma bẩm sinh. Đây là một bệnh lý hiếm gặp, có thể gây biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến chức năng nghe của trẻ nếu không được phẫu thuật điều trị kịp thời. Sau khi được tư vấn, giải thích kỹ lưỡng, gia đình cháu H. đã tin tưởng và quyết định phẫu thuật điều trị tại Bệnh viện tỉnh.

Kíp mổ do bác sĩ CKI Phạm Quang Huy chuyên gia phụ trách phẫu thuật tai của Bệnh viện cùng các cộng sự thực hiện. Dưới sự hỗ trợ của thiết bị nội soi hiện đại, phẫu thuật viên tiến hành bóc tách vạt da ống tai ngoài và màng nhĩ, khéo léo lấy khối u ra khỏi hòm nhĩ và khôi phục lại phẫu trường. Sau 01 giờ phẫu thuật, khối Cholesteatoma được lấy sạch hoàn toàn. Bệnh nhi hồi phục tốt, không đau đầu chóng mặt, không chảy máu, không sốt, ăn uống tốt.

Choleateatoma là loại u biểu bì sừng hóa, mềm, màu trắng ngà có thể nằm lạc chỗ trong tai giữa hoặc ở bất cứ vị trí nào trong xương thái dương. Cholesteatoma bẩm sinh ở trẻ em là bệnh lý rất hiếm gặp, với tỉ lệ 0.12/ 100.000 trẻ, gặp ở trẻ nam nhiều gấp 2-3 lần trẻ nữ.

Bệnh lý này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nặng nề, bởi chúng có khả năng ăn mòn, phá hủy các thành phần của tai giữa, xương thái dương và các cấu trúc lân cận. Do vậy dễ gây các biến chứng nguy hiểm, như: ảnh hưởng đến chức năng nghe - nói, gây điếc, liệt dây thần kinh mặt, rò ống bán khuyên, thậm chí là các biến chứng nội sọ: viêm màng não, áp xe não, viêm tắc tĩnh mạch bên.

Kíp bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh thực hiện phẫu thuật tai

Bác sĩ CKI Phạm Quang Huy cho biết: “Cholesteatoma bẩm sinh ở trẻ có dấu hiệu kín đáo, khó phát hiện và dễ bỏ sót. Bệnh nhi H. dù không có nhiều dấu hiệu của Cholesteatoma, hoặc nếu thấy có thể dễ nhầm lẫn với tổn thương khác, song các bác sĩ Trung tâm y tế Hải Hà đã kịp thời phát hiện và hội chẩn với Bệnh viện tỉnh để nhanh chóng chuyển phẫu thuật. Đây là điều có ý nghĩa rất lớn đối với bệnh nhi và gia đình bởi phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng thuận lợi, tránh nguy cơ phải mở rộng trong phẫu thuật và những biến chứng nguy hiểm của bệnh, như: phá hủy chuỗi xương con, thậm chí ăn mòn xương trong hòm nhĩ, suy giảm chức năng nghe của trẻ”.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị hiệu quả đối với bệnh Cholesteatoma. Với xu hướng ít xâm lấn ngày càng phát triển, phẫu thuật nội soi lấy u Cholesteatoma hiện là phương pháp phổ biến, được áp dụng trên toàn thế giới với nhiều ưu điểm vượt trội: can thiệp tối thiểu giúp trẻ ít đau đớn, phục hồi nhanh, tỷ lệ thành công cao, bảo tồn tốt hệ thống chuỗi xương con đảm bảo sức nghe cho bệnh nhân tuy nhiên lại cần đòi hỏi tay nghề và kinh nghiệm của phẫu thuật viên.

Cholesteatoma trong tai của bệnh nhi được bóc tách ra ngoài.

Để ca phẫu thuật nội soi tai cho bệnh nhi 5 tuổi diễn ra thành công, ngoài trang thiết bị chuyên dụng hiện đại còn đòi hỏi bác sĩ tai mũi họng có kinh nghiệm, tay nghề thuần thục cùng kiến thức giải phẫu tốt để thực hiện các thao tác mổ chính xác, an toàn. “Khó khăn của cuộc mổ này đó là phẫu trường để phẫu thuật viên thao tác với dụng cụ nội soi rất nhỏ hẹp, nguy cơ gây thủng màng nhĩ lớn, bỏ xót gây tái phát. Quá trình bóc tách khối Cholesteatoma, chúng tôi cố gắng bảo tồn hết mức có thể để tránh làm tổn thương các cấu trúc lành, giúp bệnh nhi phục hồi nhanh sau mổ. Thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cũng đã thực hiện khoảng 4 ca phẫu thuật nội soi điều trị u tai giữa bẩm sinh cho bệnh nhi nhỏ tuổi với kết quả tốt, đảm bảo chức năng nghe về sau cho người bệnh”, bác sĩ Huy cho hay.

Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh khuyến cáo: khi thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường ở tai của trẻ, phụ huynh cần đưa trẻ đi thăm khám tại các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nặng nề về sau.

Với đội ngũ y, bác sĩ có trình độ chuyên môn, tay nghề cao trong lĩnh vực chuyên khoa Tai mũi họng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa các tuyến y tế cơ sở đã giúp bệnh nhi H. được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, qua đó tạo niềm tin cho người dân trên địa bàn trong việc xử lý các ca bệnh khó, hiếm gặp, góp phần nâng cao công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân./.

Hà Trang, phòng TT&HCQT