Bệnh nhân là Trần Thị H. (63 tuổi) ở phường Cửa Ông, TP. Cẩm Phả. Theo bệnh nhân cho biết, khoảng 6 tháng nay thường xuyên mệt mỏi, khó thở, đầu óc choáng váng, xuất hiện yếu cơ từ vùng cổ gáy, sau lan đến cơ nhai, cơ thân mình, nuốt nghẹn, sụp mi và nhìn đôi từng đợt, vận động sinh hoạt rất khó khăn, phải nhờ tới sự trợ giúp của con cái. Tình trạng này giảm vào buổi sáng và tiến triển tăng dần về chiều tối. Bệnh nhân từng đi khám và điều trị tại nhiều cơ sở y tế với chẩn đoán rối loạn tiền đình do từng có tiền sử mắc bệnh này nhiều năm. Tuy nhiên, các triệu chứng trên ngày càng nặng nề, không thuyên giảm khiến bệnh nhân lo âu, suy sụp và không muốn giao tiếp.

Đặt niềm tin vào đơn vị y tế tuyến cuối tỉnh, gia đình đưa bệnh nhân vào Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh với hy vọng tìm ra bệnh. Qua thăm khám lâm sàng, khai thác kỹ các triệu chứng, bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân mắc phải căn bệnh nhược cơ hiếm gặp. Bệnh nhân được đo điện cơ kết hợp chụp cắt lớp lồng ngực, các bác sĩ phát hiện khối u trung thất trước kích thước lớn, tiếp xúc với quai động mạch chủ. Hội chẩn đa chuyên khoa xác định bệnh nhân bị nhược cơ do khối u tuyến ức và quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt toàn bộ tuyến ức và kết hợp điều trị thuốc tăng trương lực cơ.

Kíp mổ phẫu thuật nội soi cắt tuyến ức cho bệnh nhân H.

Kíp phẫu thuật do bác sĩ Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, bác sĩ Vũ Đức Nin – Phó trưởng khoa Ung Bướu và kíp khoa Gây mê hồi sức thực hiện. Sau khi gây mê nội khí quản bằng ống Carlens thông khí 1 phổi, các phẫu thuật viên đã sử dụng hệ thống nội soi 3D qua 3 vết rạch nhỏ vào khoang màng phổi phải để thực hiện phẫu tích tỉ mỉ, bóc tách và cắt toàn bộ tuyến ức và tổ chức mỡ ở trung thất trước. Nhờ camera 3D mang lại hình ảnh phẫu trường chân thực, sắc nét, sau hơn 1 tiếng toàn bộ tổ chức tuyến ức, khối u và tổ chức mô liên kết được lấy bỏ ra khỏi các mạch máu và màng tim mà không bị mất máu. Sau mổ 1 ngày, bệnh nhân đã ngồi dậy tập vận động và ăn uống. Hiện, người bệnh hồi phục tốt, triệu chứng nhược cơ thuyên giảm đáng kể, nói chuyện rõ ràng, cơ lực cải thiện, ăn uống được, không bị nghẹn kể cả nuốt thức ăn đặc. Bệnh nhân được tiếp tục theo dõi tại khoa Ung bướu và dùng thuốc chống nhược cơ.

Khối u và toàn bộ tuyến ức được bóc tách ra ngoài

Ngồi trên giường bệnh, bà H. giơ tay trước mặt theo yêu cầu của bác sĩ một cách nhẹ nhàng, điều mà chỉ vài ngày trước đó bà không thể làm. “Suốt 6 tháng nay, người tôi lúc nào cũng mệt mỏi, đờ đẫn, khó thở, nhìn mờ, ăn nhai rệu rã, tay chân vận động khó khăn, đến tắm rửa cũng phải nhờ con cái hỗ trợ. Tôi đi khám và nằm viện cả tháng trời mà bệnh không thuyên giảm, lên cả Hà Nội mà cũng không ra bệnh. Cứ hy vọng mình sẽ khỏe mà ròng rã mấy tháng uống không biết bao nhiêu loại thuốc nhưng tình trạng cứ ngày một trầm trọng, khiến tôi như rơi vào trạng thái trầm cảm. Cho đến khi được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh phát hiện bệnh và thực hiện phẫu thuật, tôi mừng lắm, cảm giác có thể điều khiến cơ mặt, tay chân theo ý mình như được sống lại lần thứ hai. Nửa năm trời giờ mới có cảm giác ăn ngon, vận động dễ dàng như vậy. Vô cùng cảm ơn các bác sĩ bệnh viện đã hết lòng cứu chữa cho tôi”, bà H. chia sẻ.

Nhược cơ là bệnh lý hiếm gặp với tỷ lệ mới mắc khoảng 5 trường hợp/100.000 dân. Bệnh khởi phát ở bất kỳ lứa tuổi nào và hay gặp ở phụ nữ, thường khó phát hiện sớm do dấu hiệu không rõ ràng. Đây là một loại bệnh tự miễn dẫn đến rối loạn dẫn truyền tại các điểm nối thần kinh – cơ, từ đó làm giảm chức năng hoạt động của hệ cơ. Bệnh nhược cơ có liên quan đến bất thường của tuyến ức khi mà tuyến này không tự mất đi ở độ tuổi trưởng thành như thông thường. Khoảng 20 - 30% bệnh nhân nhược cơ có u tuyến ức. U này cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bởi khi tiến triển nặng nề, bệnh nhân có thể suy hô hấp và tử vong.

Điều trị nhược cơ do u tuyến ức phải thực hiện phẫu thuật. Trước đây, bệnh nhân thường phải mổ mở dọc xương ức hoặc mở khoang liên sườn với vết mổ dài gây nhiều biến chứng nguy hiểm (nhiễm trùng, suy hô hấp sau mổ), người bệnh đau đớn, lâu phục hồi. Phẫu thuật nội soi cắt bỏ u tuyến ức hiện là phương pháp an toàn và hữu hiệu với nhiều ưu điểm vượt trội. Với việc làm chủ và triển khai nhiều kỹ thuật cao trong phẫu thuật lồng ngực, trong đó có kỹ thuật nội soi cắt u tuyến ức điều trị bệnh nhược cơ, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã giúp người bệnh thuyên giảm triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Bệnh nhân phục hồi tốt sau mổ, triệu chứng nhược cơ thuyên giảm đáng kể.

Bác sĩ CKII Phạm Việt Hùng – Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, cho biết: “Khối u tuyến ức của bệnh nhân H. có kích thước khá lớn, nằm ở vị trí nguy hiểm, sát tim, phổi và tiếp xúc với quai động mạch chủ. Đây là một thách thức đối với đội ngũ phẫu thuật viên, bởi nếu không cẩn trọng, tỉ mỉ thì quá trình bóc tách u có thể tác động đến các cơ quan mạch máu, dây thần kinh và bộ phận quan trọng, gây chảy máu khó cầm, thậm chí tử vong ngay trên bàn mổ. Với sự hỗ trợ đắc lực của kíp gây mê và hệ thống nội soi 3D, chúng tôi đã bóc tách thành công khối u và toàn bộ tuyến ức ra và đưa ra ngoài mà không gây tổn thương. Phương pháp này giúp bệnh nhân lấy được triệt để tuyến ức với đường mổ nhỏ ít xâm lấn nhất, giảm đau đớn, hạn chế biến chứng, thời gian hồi phục nhanh và tính thẩm mỹ cao. Dù là bệnh lý hiếm, ít gặp nhưng bệnh nhân đã được kíp mổ xử trí nhanh gọn nhờ kinh nghiệm về giải phẫu lồng ngực và tay nghề phẫu tích thuần thục. Không chỉ bệnh nhân H. mà thời gian qua, chúng tôi đã mổ thành công cho nhiều trường hợp mắc bệnh nhược cơ do u tuyến ức”.

Hệ thống nội soi 3D hiện đại hỗ trợ đắc lực các bác sĩ thực hiện bóc tách u tuyến ức.

Nội soi cắt u tuyến ức là kỹ thuật khó trong lĩnh vực nội soi lồng ngực, được thực hiện chủ yếu tại các bệnh viện chuyên sâu tuyến trung ương. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã làm chủ và triển khai hiệu quả kỹ thuật này từ năm 2018 cho nhiều bệnh nhân bị nhược cơ do u tuyến ức, góp phần mang đến cuộc sống tốt đẹp hơn cho người bệnh. Với hệ thống trang thiết bị hiện đại cùng sự phối hợp nhịp nhàng giữa các chuyên khoa đã giúp nhiều người không may mắc bệnh lý hiếm gặp được chẩn đoán đúng, kịp thời và được điều trị bằng phương pháp hiện đại, tối ưu nhất, tạo sự yên tâm và tin tưởng cho nhân dân trên địa bàn khi đến khám chữa bệnh tại đây./.

Hà Trang, phòng TT&HCQT